Dwa lata trwał remont budynków Zespołu Młyńskiego przy ul. Czerwonego Krzyża w Biłgoraju. Ale w końcu jest. Zostały właśnie otwarte dwie wystawy. Jedna odnosi się do magii, czarów i wierzeń pogańskich. Samo wnętrze budynku spichlerza tworzy niepowtarzalny klimat i robi duże wrażenie.
Zespół Młyński przy ul. Czerwonego Krzyża 29 w Biłgoraju pochodzi z połowy XIX wieku. Sam budynek spichlerza jest wpisany do rejestru zabytków. Tuż obok znajduje się drugi obiekt – to chałupa młynarza. W tym właśnie miejscu funkcjonował niegdyś młyn wodny, który spalił się w 1987 roku.
Teraz można podziwiać odnowione budynki oraz dwie wystawy. Pierwsza z nich jest stała. To wystawa etnograficzna pt. “W czarownym młynie”. Eksponaty są własnością muzeum i pozyskane były z regionu lubelskiego, a szczególnie terenu Biłgorajszczyzny. Na pierwszym piętrze znajduje się wystawa fotografii, jest to wystawa czasowa “Fotografie z etnoskrzyni”.
– W wyniku dwuletnich prac prowadzonych zarówno w spichlerzu, jak i chałupie młynarza w otoczeniu mamy kolejny już funkcjonujący skansen w Biłgoraju obok skansenu z XIX wieku, który od wielu lat można zwiedzać, jest nim Zagroda Sitarska przy ul. Nadstawnej. Mamy więc następny obiekt muzealny który można podziwiać. Zapraszamy zwłaszcza w sezonie wiosenno-letnim – zachęca Marek Majewski, dyrektor Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju.
Nagranie audio Marek Majewski:
– Wystawa stała przedstawia wierzenia demoniczne na dawnej wsi i jest ona podzielona na części. Każda kategoria demoniczna, taka jak: wampir, wilkołak, czarownica czy zmora, ma swój kąt.
Wierzenia te zostały przedstawione za pomocą eksponatów, na które składają się obiekty używane w dawnej wsi, np. narzędzia rolnicze gospodarskie. Są one w mniejszym lub w większym stopniu powiązane z samymi wierzeniami – opisuje Mateusz Soroka, etnograf w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju. – Pośród eksponatów można znaleźć też środki zaradcze, które stosowano w walce przeciwko demonom i w dużej mierze miały one źródło w religii, szkaplerze różańce, woda święcona – dodaje Mateusz Soroka.
Mateusz Soroka, etnograf w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju (nagranie audio)
Teksty, które powstały na bazie literatury etnograficznej, począwszy od Kolberga do wyników badań terenowych, są ilustrowane pracami autorstwa p. Anny Świcy pracującej w Młodzieżowym Domu Kultury w Biłgoraju.
Na pierwszym piętrze zaprezentowana jest wystawa czasowa pt. “Fotografie z etnoskrzyni” Są to zdjęcia przedstawiające miejscowość Majdan Stary ponad sto lat temu (1902 r.), których autorem jest Ludwik Rogowski. Dzięki uprzejmości Muzeum Narodowego w Lublinie można je podziwiać w Biłgoraju.
Prace remontowe trwały dwa lata. Ponad 100 tys. zł na ten cel w części pozyskano z programu pn. Ochrona Zabytków z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pozostała część pochodzi ze środków powiatu biłgorajskiego. W ramach projektu wykonano monitoring, alarmy, instalację elektryczną oraz dranczasty płot na wzór XIX-wiecznych płotów.
