Dziś na Placu Łokietka w Lublinie zaprezentowano wystawę IPN pt. „W walce o lepszą przyszłość. Wolne Związki Zawodowe 1978-1980”.
Autorem wystawy jest Karol Lisiecki z Oddziałowego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku oraz Dariusz Mańkowski. Na trzynastu dwustronnych panelach przedstawiono historię utworzenia Wolnych Związków Zawodowych. Ich twórców, działaczy i współpracowników. Ekspozycja jest dwujęzyczna (pol.-ang.).
Wystawę zaprezentował dyrektor Oddziału IPN w Lublinie dr Robert Derewenda. W wydarzeniu wzięła udział m.in. młodzieży z ZSE im. A. i J. Vetterów w Lublinie.
Wystawę na Placu Łokietka (ul. Królewska przed ul. Kozią) będzie można oglądać do 4 kwietnia.
Fragment pierwszego panelu wystawy
W totalitarnym systemie PRL nie było miejsca na żadne oddolne inicjatywy. Życie obywateli poddane było ciągłej inwigilacji, cenzurze i kontroli. Interesów i praw robotników miały strzec powołane przez reżim związki zawodowe. Ich głównym zadaniem było działanie zgodne z polityką partii, natomiast sprawy związane z warunkami pracy odgrywały rolę drugorzędną. Niepokorni wobec władz komunistycznych byli szykanowani, wyrzucani ze szkół, z pracy, z mieszkań… Mimo to wiele osób dostrzegało potrzebę istnienia niezależnej od państwa organizacji broniącej pracowników w sporach z pracodawcą i walczącej o poprawę warunków pracy. Pierwszą próbę utworzenia autonomicznej organizacji związkowej podjął Kazimierz Świtoń przy wsparciu Romana Kściuczka, Władysława Sulewskiego, Ignacego Pinesa i Tadeusza Kickiego. 21 lutego 1978 r. w Katowicach powołali oni do życia Komitet Pracowniczy Wolnych Związków Zawodowych. Wkrótce do WZZ dołączyli Bolesław Cygan, Józef Bal, Zdzisław Mnich, Stanisław Tor i Jan Świtoń.
źródło: IPN Oddział Lublin
